سالمندی فعال

سالمندی فعال، یکی از ابعادی سالمندی است. سازمان بهداشت جهانی استدلال چنین اذعان داشته که کشورها در صورتی قادرند از عهده سالمندی برآیند که دولت‌ها، سازمان‌های جهانی و جوامع مدنی سیاست‌ها و برنامه‌هایی در رابطه با سالمندی فعال اتخاذ کنند. سالمندی فعال فرآیند بهینه‌سازی فرصت‌ها برای سلامتی، امنیت و مشارکت به منظور افرینش کیفیت زندگی افراد است که رو به سالمندی می‌روند.

مفهوم سالمندی فعال هم برای افراد و هم برای گروه‌های جمعیتی بکار گرفته می‌شود، این مفهوم به مردم امکان می‌دهد تا به توان و استعدادهای بالقوه خود برای داشتن سلامت جسمی، اجتماعی و روانی در طول دوره زندگی خود پی ببرند و در جامعه براساس نیازها، تمایلات و ظرفیت‌هایشان مشارکت داشته باشند و همچنین برای آن‌ها حفاظت و مراقبت برای آن‌ها فراهم شود.

براساس نتایج سازمان بهداشتی جهان، برنامه‌ریزی نقش موفقی در تعیین شادابی سالمندان دارد

کلمه فعال به معنی تدوام مشارکت در تمام امور جامعه اعم از اجتماعی، اقتصادی، فرهنگی، معنوی و روابط شهروندی و نه فقط توانایی انجام فعالیت‌های جسمی و فیزیکی یا مشارکت در انجام کار است. همچنین سالمندی فعال چشم‌اندازی به دوره‌ای از زندگی افراد را در برمی‌گیرد تشخیص می‌دهد که افراد سالمند در برخورد با مشکلات اضطراری همگن و مشابه نیستند و تفاوت‌های فردی با افزایش سن بیش‌تر می‌شود.

ارتقای سالمندی فعالی به معنی ایجاد حمایت و توانمندسازی سالمندان در محیط زندگی خود در تمام طول مراحل زندگی براساس طیف وسیعی از ظرفیت‌های کارکردی آن‌ها است. نظریه‌هایی که درباره سالمندی مطرح شده است از جنبه خاصی پدیده سالمندی را موردتوجه و بررسی قرار می‌دهند و می‌توان آن‌ها را در چهار دسته نام‌گذاری کرد.

دسته نخست، بعضی از این نظریه‌های فقط به جنبه جسمی و زیستی سالمندان توجه نموده‌اند و سالمندی را نتیجه تغییرات زیستی می‌دانند که این نظریه‌ها را در یک بخش با عنوان نظریه‌های زیستی- پزشکی دسته‌بندی شده‎‌اند.

دسته دوم، نظریه‌هایی که به عوامل اجتماعی مؤثر بر پدیده سالمندی توجه دارند در بخش نظریه‌های اجتماعی سالمندی دسته‌بندی شده‌اند.

دسته سوم، نظریه‌هایی که علاوه بر مسائل اجتماعی به مسائل روانی پیری نیز توجه دارند که این دسته از نظریه‌ها را، تحت عنوان نظریه‌های روانی- اجتماعی نام‌گذاری شده‌اند.

دسته چهارم نظریه‌هایی نیز سالمندی را در ارتباط با نهاد خانواده مورد بررسی قرار می‌دهند که این نظریات تحت عنوان نظریات مربوط به خانواده نام‌گذاری شده‌اند.